ظهور قطر برای تسلط بر بازار جهانی LNG تضاد منافع دوحه با تهران و واشنگتن

به گزارش نماد اقتصاد،  کشف میادین گازی جدید در میدان شمالی قطر معادل ۲۵ سال برداشت ایران در پارس جنوبی. قطر صادرات LNG خود را به ۱۴۲ میلیون تن در سال افزایش می دهد. قطر قصد دارد صادرات گاز مایع را گسترش دهد. وزیر انرژی الکعبی گفته است که این توسعه به دنبال کشف حدود ۲۵۰ تریلیون فوت مکعب ذخایر جدید گاز در میدان شمالی صورت می گیرد که مجموع ذخایر را به حدود ۲۰۰۰ تریلیون فوت مکعب می رساند. این کشور همچنان در حال ارزیابی چاه های جدید در این میدان است و در صورت یافتن گاز اضافی بیشتر تولید خواهد کرد، با این حال قطر هنوز تصمیم نگرفته است که آیا شرکای خود را برای پروژه جدید بیاورد یا خیر.

رقابت سخت گازی قطر با رقبای خود

کارشناسان بازار انرژی بر این باورند که توسعه برنامه ریزی شده قطر برای تولید گاز طبیعی مایع می تواند باعث شود قطر تا سال ۲۰۳۰ تقریباً ۲۵ درصد از سهم بازار جهانی را در اختیار بگیرد و از پروژه های رقیب، از جمله در ایالات متحده، جایی که جو بایدن، رئیس جمهور جو بایدن مجوزهای صادراتی را برای افزایش فشار به حالت تعلیق درآورده است، پیشی بگیرد. زیرا دولت قطر، یکی از بزرگترین صادرکنندگان گاز طبیعی مایع در جهان، قصد دارد تولید LNG را به ۸۵ درصد از تولید فعلی ۷۷ میلیون تن در سال از میدان شمالی افزایش دهد و در سال ۲۰۳۰ به ۱۴۲ میلیون تن در سال برسد. . . برخی از کارشناسان بازار همچنین به رویترز گفتند که این اقدام بر پروژه های جهانی در ایالات متحده، شرق آفریقا و جاهای دیگر تأثیر خواهد گذاشت.

رقابت بین قطر و ایالات متحده پس از آن تشدید شد که اروپا تصمیم گرفت وابستگی خود به خطوط لوله گاز روسیه را پس از حمله مسکو به اوکراین قطع کند. زیرا تامین کنندگان گاز آمریکایی برای پر کردن شکاف عرضه به وجود آمده اند و تا سال ۲۰۲۳ خود را به عنوان بزرگترین صادرکننده گاز طبیعی مایع در جهان معرفی کرده اند.

ایرا جوزف، یکی از همکاران مرکز سیاست جهانی انرژی در دانشگاه کلمبیا، گفت: “قطری ها متوجه شدند که باید بتوانند رقابتی ترین قیمت ها را ارائه دهند. البته این کشور دارای ذخایر بالا و کمترین هزینه برای ایجاد ظرفیت بیشتر است. و روابط با شرکت های مهندسی و مشتریان فعلی.رویکرد آنها نشان می دهد که یا در حال افزایش بهره برداری از این محصول هستند و یا بازار خود را از دست می دهند.«اگر ​​دوحه کم هزینه ترین تولید کننده در جهان است، چرا دچار ضربه شدیدی نشویم؟».

رقابت بین قطر و ایالات متحده پس از آن تشدید شد که اروپا تصمیم گرفت وابستگی خود به خطوط لوله گاز روسیه را پس از حمله مسکو به اوکراین قطع کند. زیرا تامین کنندگان گاز آمریکایی برای پر کردن شکاف عرضه به وجود آمده اند و خود را به عنوان بزرگترین صادرکننده گاز طبیعی مایع در جهان در سال ۲۰۲۳ معرفی کرده اند.

به گزارش رویترز، ظرفیت تولید گاز طبیعی مایع آمریکا طی چهار سال آینده تقریباً دو برابر خواهد شد، اما تصمیم برای تعلیق موقت مجوز پایانه‌های صادرات گاز طبیعی جدید، مرتبط با بررسی‌های زیست‌محیطی، هشدارهایی را از سوی فعالان بازار گاز در پی داشته است. آنها معتقدند این اقدام به امنیت انرژی آینده در سراسر جهان آسیب می رساند. کاوشال رامش، معاون تحقیقات LNG در ریستاد انرژی گفت: سیگنالی که پروژه‌های ایالات متحده از این موضوع دریافت می‌کنند این است که اگر توسعه پیدا نکنند، دیگران توسعه خواهند یافت.

افق رشد فروش گاز طبیعی قطر در آسیا

در این زمینه، الکس فراولی، تحلیلگر ارشد داده‌های LNG در ICIS، اظهار داشت: «انتظار می‌رود توسعه جدید قطر منجر به دوره‌ای با ثبات‌تر و کاهش قیمت‌ها تا پایان دهه شود و تقاضای بیشتر برای LNG توسط خریداران آسیایی را تشویق کند. بر اساس برآوردها، عرضه سالانه ۱۶ میلیون تن محصول ارزان قیمت برای آسیا مثبت است و دقیقا همان چیزی است که بازار گاز طبیعی مایع برای تضمین آینده بلندمدت در آسیا به آن نیاز دارد.

انتظار می رود بازار جهانی گاز تا سال ۲۰۳۰ از ۴۰۰ میلیون تن در سال به ۵۸۰ تا ۶۰۰ میلیون تن در سال افزایش یابد که عمدتاً از تقاضای آسیا حمایت می شود. انتظار می رود قطر تا آن زمان بین ۲۴ تا ۲۵ درصد از این بازار را در اختیار داشته باشد.

هنینگ گلستاین، مدیر انرژی و منابع گروه اوراسیا گفت: قطر از نظر جغرافیایی موقعیت خوبی برای پاسخگویی به تقاضای بالای فعلی در شمال شرق آسیا، چین، ژاپن و کره جنوبی و تقاضای آینده در جنوب آسیا مانند هند دارد. در این مورد سعد الکعبی، مدیرعامل شرکت انرژی قطر با بیان اینکه همچنان معتقدم فرصت بسیار خوبی برای تبدیل شدن گاز به ترکیب انرژی در آینده وجود دارد، افزود: همچنان معتقدیم آینده بزرگی برای گاز وجود دارد. . برای حداقل ۵۰ سال از نظر فنی، ما بیشتر کار خواهیم کرد. ما می بینیم که اروپا برای مدت طولانی به گاز نیاز خواهد داشت، اما رشد در آسیا مطمئناً بیشتر از اروپا بوده است که عمدتاً ناشی از رشد جمعیت است.

انتظار می رود بازار جهانی گاز تا سال ۲۰۳۰ از ۴۰۰ میلیون تن در سال به ۵۸۰ تا ۶۰۰ میلیون تن در سال افزایش یابد که عمدتاً از تقاضای آسیا حمایت می شود. انتظار می رود قطر تا آن زمان بین ۲۴ تا ۲۵ درصد از این بازار را در اختیار داشته باشد.

علاوه بر این، علیرغم نگرانی‌ها در مورد تأثیر بیشتر انتشار کربن ناشی از تولید جدید LNG جهانی، دیگران می‌گویند هنوز پتانسیل زیادی برای کاهش انتشار گازهای گلخانه‌ای با جایگزینی زغال سنگ و نفت وجود دارد. بر اساس ارقام آژانس بین‌المللی انرژی، اگرچه چین در سال گذشته بزرگترین واردکننده گاز طبیعی مایع در جهان بود، اما نسبت گاز در کل انرژی آن از ۸ درصد فراتر نمی‌رود، در حالی که ۶۱ درصد و ۱۸ درصد زغال‌سنگ و نفت به این کشور رسیده است. به ترتیب. .

بزرگترین شرکت های انرژی جهان، از جمله ExxonMobil، Shell، Total Energies و ConocoPhillips، برای دهه ها نقش مهمی در صنعت LNG قطر ایفا کرده اند. همه این شرکت‌ها در تأسیسات تولیدی موجود منافع دارند و در سال‌های اخیر با تأمین مالی در ازای مقادیری LNG، در مراحل جدید توسعه منافع کسب کرده‌اند. اگرچه قراردادهای جدید به اندازه گذشته سودآور نیستند، کارشناسان بازار به شرکت ها موقعیت مهمی در صنعت LNG می دهند که انتظار دارند در دهه های آینده با چرخش اقتصادها به سمت مصرف بیشتر گاز، به رشد خود ادامه دهد.

آنها امیدوارند که قطر به دنبال مشارکت با طرف های جهانی باشد. زیرا گاز طبیعی مایع زیادی برای فروش وجود دارد. به عنوان مثال، شرکت استرالیایی Woodside که پروژه آن در ایالات متحده به دلیل تصمیم بایدن برای مسدود کردن مجوزها در معرض تهدید است، انتظار می‌رود به دنبال مشارکت با قطر باشد. این شرکت اخیراً برنامه های خود را برای مشارکت ۵۲ میلیارد دلاری با رقیب کوچکتر سانتوس کنار گذاشته است.

رقابت ایران و قطر

پس از امضای توافق هسته ای در اواسط سال ۲۰۱۵ و لغو تحریم ها در اوایل سال بعد، ایران به دنبال جذب ۱۰۰ میلیارد دلار سرمایه گذاری خارجی بود، اما پس از اعمال مجدد تحریم های واشنگتن در دوره ترامپ، این امر دشوار شد. با خروج شرکت های فرانسوی توتال و شرکت چینی CNPC از سرمایه گذاری در پروژه پارس جنوبی پس از خروج آمریکا از توافق هسته ای و قبل از اعمال تحریم ها، برنامه های توسعه ایران تحت تاثیر قرار گرفت.

تلاش های تهران برای بهره برداری از میدان مشترک خود به دلیل تحریم های غرب با چالش هایی مواجه شده است. حتی پس از رفع تحریم ها، به دلیل ترس شرکت های بین المللی از تحریم های آمریکا، نتوانست سرمایه گذاری های جدیدی را آغاز کند.

در واقع دوحه از ورود تهران به تونل تحریم های آمریکا برای گسترش طرح های افزایش تولید گاز از میدان شمالی برای تقویت انحصار خود در بهره برداری از ثروت مشترک استفاده کرد. در آن زمان سعد بن شریده آل کعبی، مدیرعامل قطر پترولیوم از اضافه شدن خط چهارم به برنامه توسعه اعلام شده با هدف ساخت ۳ خط جدید غول پیکر تولید گاز طبیعی مایع خبر داد.

در واقع تلاش های تهران برای بهره برداری از میدان مشترک خود به دلیل تحریم های غرب با چالش مواجه شده است. حتی پس از رفع تحریم ها، به دلیل ترس شرکت های بین المللی از تحریم های آمریکا، نتوانست سرمایه گذاری های جدیدی را آغاز کند.

به گفته کارشناسان، نزدیکی دو کشور نمی تواند تضاد منافع در مورد ثروت گاز در منطقه مشترک را پنهان کند. حتی یکی از اهداف اصلی ایران توسعه صنعت مایع سازی گاز طبیعی برای کسب درآمد از ذخایر گاز طبیعی خود تا حدودی مانند قطر است. اما علیرغم داشتن ذخایر عظیم گاز طبیعی، ایران ممکن است برای توسعه صنعت مایع سازی سبز مشکل پیدا کند. زیرا نیاز به فناوری و دانش نسبتاً پیشرفته ای دارد که احتمالاً تا زمانی که همه تحریم ها برداشته نشود، به راحتی در دسترس نخواهد بود.