آمارهایی که از بحران ناترازی نمی‌کاهد
به گزارش نماد اقتصاد، تلاش برای تامین گاز خانگی در روزهای سرد سال و کاهش تحویل سوخت به نیروگاه و صنایع چند سالی است که گریبانگیر دولت‌های مختلف است. معضلی که امسال دولت را مجبور به قطع برق برای تامین سوخت مصارف خانگی کرد. تعطیلی صنایع و کارخانه‌ها و قطع مکرر برق راه‌حل چندساله دولت برای جبران کسری سوخت انرژی است.
در هفته اول زمستان امسال از بیش از ۶۰۰ واحد نیروگاهی، حداقل ۸۰ واحد نیروگاهی به‌دلیل کمبود یا نبود سوخت از مدار بهره‌برداری خارج شدند.
در ماه‌های سرد سال حدود ۸۰ تا ۸۵ درصد گاز تحویلی به خطوط لوله از سوی مشترکان خانگی و تجاری و صنایع غیرعمده، حمل و نقل و کشاورزی مصرف می‌شود و به همین دلیل روزانه حدود ۳۰۰ میلیون مترمکعب گاز ناترازی در کشور وجود دارد.
مخازن خالی نیروگاه‌ها، هشداری برای روزهای سخت
آبان ماه امسال مصطفی رجبی مشهدی مدیرعامل توانیر از خالی ماندن 60 درصد از مخازن نیروگاه‌های کشور خبر داد و گفت: گازوییل تحویلی به نیروگاه‌ها نسبت به سال گذشته حدود ۳۰ درصد کمتر شده و نیروگاه‌های کشور در طول سال ۸۰ درصد از سوخت گاز، ۱۴ درصد از گازوییل و ۶ درصد از مازوت استفاده می‌کنند و در شرایط سرد شدن هوا و به تبع آن افزایش مصرف در بخش خانگی افزایش یابد، به میزان مصرف مازوت اضافه خواهد شد.
اما در روزهای آغازین سرما و کمبود برق در کشور برخی موضوع پر نشدن مخازن گازوییل نیروگاه‌ها را در روزهای پایانی دولت سیزدهم مطرح کردند.
آرش نجفی، رئیس کمیسیون انرژی اتاق بازرگانی ایران با اشاره به همین موضوع گفت: در سال‌های گذشته نیز با کمبود گاز روبرو بودیم، اما به این شدت و با این عواقب نبود و در آن زمان کمبود برق احساس نمی‌شد. این مشکل به دلیل عدم پر کردن ذخایر سوخت گازوئیل به وجود آمده است. در فصل گرما، نیروگاه‌های حرارتی با کمبود گاز مواجه هستند، اما معمولاً از مازوت استفاده می‌کنند. در زمانی که نیروگاه‌ها تحت مدیریت دولت سیزدهم بودند عمداً از مازوت استفاده نکردند و به جای آن، از گازوئیل استفاده کردند. همچنین، ذخایر سوخت را پر نکردند و گازوئیل را صادر کردند. نتیجه این تصمیمات این شده که اکنون ذخایر گازوئیل نیروگاه‌ها خالی است و در نتیجه، امسال با کمبود گاز و برق مواجه هستیم.
آمارهای افزایشی شرکت پالایش و پخش از تولید و توزیع سوخت
این کمبودها و تعطیلی‌های مکرر عمومی برای جبران کمبود انرژی در حالی است که شرکت پالایش و پخش فرآورده‌های نفتی از افزایش قابل‌توجه تولید و تحویل سوخت مایع در چهار ماهه اخیر با مدیریت دقیق و راهبردی گزارش داد که سبب شد روزهای سرد امسال با تأمین پایدار سوخت نیروگاهی، بدون چالش جدی در تأمین انرژی کشور سپری شود.
در گزارش شرکت ملی پالایش و پخش فرآورده های نفتی آمده است که میزان تولید و توزیع سوخت در 4ماهه ابتدایی آغاز به کار دولت چهاردهم از برنامه ابلاغی وزارت نفت پیشی گرفت.
براساس این گزارش در پنج ماه ابتدایی ۱۴۰۳، تولید نفت‌گاز نیروگاهی ۱۱۱.۲ میلیون لیتر بوده، اما در آذر با رشد حدود ۱۲ درصدی مقدار تولید این سوخت به روزانه ۱۲۴.۱ میلیون لیتر رسیده است.
تولید نفت‌گاز نیروگاهی در آذر امسال افزون بر اینکه از برنامه ابلاغی وزارت نفت (۱۱۱.۳ میلیون لیتر در روز) فراتر رفته، نسبت به آذر سال ۱۴۰۲ (۱۱۲ میلیون لیتر در روز) بیش از ۱۰ درصد رشد داشته است.
مقدار تحویل این فرآورده به نیروگاه ها نیز در آذر امسال به حدود ۵۱ میلیون لیتر در روز افزایش یافته است که نشان دهنده رشد ۵۰ درصدی در چهار ماهه ابتدای فعالیت دولت چهاردهم نسبت به پنج ماهه ابتدای سال است.
مقدار نفت‌گاز تحویلی به نیروگاه‌ها در آذر امسال بیش از ۲ برابر برنامه ابلاغی وزارت نفت (۲۵ میلیون لیتر در روز) بوده است، همچنین مقدار تحویل نفت‌گاز نیروگاهی در آذر امسال نسبت به مدت مشابه پارسال (۳۴ میلیون لیتر در روز) حدود ۴۷ درصد رشد داشته است که رکوردی بی‌سابقه در شرکت ملی پالایش و پخش فرآورده‌های نفتی به‌شمار می‌رود.
متوسط تولید روزانه نفت‌گاز نیز از ابتدای شهریور تا پایان آذر ۱۴۰۳ به ۱۱۷ میلیون لیتر رسیده که نسبت به مدت مشابه پارسال با متوسط تولید ۱۱۱ میلیون لیتر، بیش از ۵ درصد و نسبت به مدت مشابه سال ۱۴۰۱ با متوسط تولید ۱۰۶ میلیون لیتر، بیش از ۱۰ درصد افزایش یافته است.
نفت‌کوره نیز نقش کلیدی در بسیاری از صنایع مانند نیروگاه‌های برق، حمل‌ونقل دریایی و صنایع شیمیایی ایفا می‌کند. در پنج ماه نخست ۱۴۰۳، تولید نفت‌کوره روزانه حدود ۶۵ میلیون لیتر بوده که این مقدار در آذر امسال با رشد حدود ۸.۵ درصدی به ۷۰.۵ میلیون لیتر در روز افزایش یافته است.
تولید نفت‌کوره در آذر امسال (۷۰.۵ میلیون لیتر در روز) نسبت به مدت مشابه پارسال (۶۷.۶ میلیون لیتر در روز) بیش از ۴ درصد افزایش یافته است. افزون بر آن تولید ۷۰.۵ میلیون لیتری این فرآورده در آذر امسال سبب شده تولید نفت‌کوره با فاصله ۹ میلیون لیتری و رشد حدود ۱۵ درصدی نسبت به برنامه ابلاغی وزارت نفت در سال ۱۴۰۳ فراتر رود.
به گزارش شرکت پالایش و پخش تولید بنزین در پایان آذر ماه امسال به ۱۰۷.۱ میلیون لیتر در روز رسید که نسبت به مدت مشابه سال پیش 11 درصد رشد داشته است.
در پنج ماه ابتدایی ۱۴۰۳، مقدار تحویل نفت‌کوره به نیروگاه‌ها روزانه ۲۲ میلیون لیتر بوده که در آذر امسال به حدود ۲۵ میلیون لیتر افزایش یافته است.
این تغییر به‌معنای افزایش ۳ میلیون لیتری و در نتیجه رشد حدود ۱۴ درصدی افزایش تحویل نفت‌کوره به نیروگاه‌ها در آذر امسال نسبت به میانگین پنج ماهه نخست سال است، همچنین تحویل نفت‌کوره در آذر امسال نسبت به مدت مشابه پارسال (۲۰ میلیون لیتر در روز) ۲۵ درصد رشد داشته است.
تحویل نفت‌کوره نیروگاهی از ابتدای شهریور تا پایان آذر امسال نسبت به مدت مشابه پارسال یک هزار و ۱۰۰ میلیون لیتر (معادل ۶۰ درصد) و نسبت به ابتدای شهریور تا پایان آذر ۱۴۰۱، ۶۴۶ میلیون لیتر (معادل ۲۸ درصد) افزایش داشته است.
بر اساس آخرین بررسی‌ها، تحویل سوخت مایع نیروگاهی از ابتدای استقرار دولت چهاردهم تا پایان آذر امسال نسبت به مدت مشابه پارسال، ۲ هزار و ۳۳۸ میلیون لیتر (معادل ۵۱ درصد) و نسبت به ۱۴۰۱ یک هزار و ۵۹۶ میلیون لیتر (معادل ۳۰ درصد) افزایش داشته است.
افزایش سوخت رسانی به نیروگاه‌ها با صرفه‌جویی ۶۰۰ میلیون لیتر گازوییل
مدیرعامل شرکت خطوط لوله و مخابرات نفت ایران نیز از انتقال 47 میلیارد و 407 میلیون لیتر نفت خام و فرآورده نفتی در 4 ماهه دوم سال جاری خبر داد و گفت: سوخت رسانی به نیروگاه‌ها در این بازه زمانی ازطریق شبکه خطوط لوله نسبت به مدت مشابه سال گذشته، رشد 37.5 درصدی داشته است.
علی احمدی پور با اشاره به کارکرد مهم زنجیره تولید، توزیع و انتقال سوخت در کشور تصریح کرد: از ابتدای مرداد تا آبان ماه سال جاری، بالغ بر 22 میلیارد و 557 میلیون لیتر انواع فرآورده نفتی و 24 میلیارد و 850 میلیون لیتر نفت خام از طریق شبکه خطوط لوله در سراسر کشور ارسال شده است.
مدیرعامل شرکت خطوط لوله و مخابرات نفت ایران ادامه داد: شبکه خطوط لوله انتقال نفت خام، فرآورده‌های نفتی و میعانات گازی در چهار ماهه دوم سال ۱۴۰۳ با عملکرد پایدار منجر به صرفه‌جویی بیش از ۶۰۰ میلیون لیتر نفت‌گاز به ارزش ۳۸۰ میلیون دلار و عدم انتشار معادل ۱.۷ میلیون تن دی‌اکسید کربن در مقایسه با حمل جاده‌ای شده است.
احمدی پور افزود: میزان انتقال مواد نفتی در بازه زمانی یاد شده نسبت به مدت زمان مشابه در سال گذشته رشدی 4.4 درصدی را نشان می‌دهد. این در حالی است که میزان انتقال کلان انواع مواد نفتی شامل نفت خام، میعانات گازی و انواع فرآورده‌های نفتی نسبت به چهار ماه نخست سال جاری نیز 3.6 درصد افزایش یافته است.
مدیرعامل شرکت خطوط لوله و مخابرات نفت ایران در خصوص میزان انتقال فرآورده‌های نفتی به نیروگاه ها به عنوان سوخت جایگزین نیز بیان کرد: باتوجه به اهمیت ایمنی و پایداری انتقال سوخت به اقصی نقاط کشور بویژه در ایام سرد سال، در چهار ماه دوم سال جاری، یک میلیارد و 357 میلیون لیتر سوخت مایع به نیروگاه های متصل به شبکه خطوط لوله انتقال داده شده است.
افزایش تولید فرآورده های نفتی با استاندارد یورو
در روزهایی که بحران ناترازی در سوخت باعث افزایش آلودگی هوای کلانشهرها می شود افزایش کیفیت سوخت یکی از مهم‌ترین مطالبات شهروندان است.
مدیر هماهنگی و نظارت بر عملیات شرکت ملی پالایش و پخش فرآوده‌های نفتی ایران با اشاره افزایش 11 درصدی میزان تولید فرآورده های نفتی با استاندارد یورو گفت: تکمیل هرچه سریع‌تر طرح‌های ارتقای کیفی فرآورده و توسعه ظرفیت پالایشی کشور به استناد برنامه هفتم پیشرفت، با جدیت در دولت چهاردهم دنبال خواهد شد که قطعاً در مدار تولید قرار گرفتن این طرح‌ها در افق زمانی بلندمدت برای افزایش کمیت و بهبود کیفیت محصولات راهبردی سوختی محقق می‌شود.
سعید مداح مروج با بیان اینکه مقدار تولید فرآورده‌های یورو از ابتدای استقرار دولت در شهریور امسال، از ۹۸ میلیون لیتر به ۱۱۰ میلیون لیتر در روز افزایش یافته است، تصریح کرد: به دنبال افزایش فزاینده مصرف بنزین موتور و نفت‌گاز در کشور، افزایش تولید این فرآورده‌ها به‌منظور حفظ پایداری شبکه تأمین و توزیع و افزایش تاب‌آوری آن در دستور کار قرار گرفت.
وی خاطرنشان کرد: مقدار متوسط تولید بنزین موتور شرکت‌های پالایشی که در ابتدای دولت ۹۷.۵ میلیون لیتر در روز بود با شناسایی ظرفیت‌های خالی واحدهای تقطیر و افزایش خوراک پالایشی و اصلاح شرایط عملیاتی در آذر امسال به ۱۰۷ میلیون لیتر در روز رسید.
مداح مروج مقدار متوسط تولید نفت‌گاز (گازوئیل) شرکت‌های پالایشی را نیز در آذر ماه 124 میلیون لیتر در روز ذکر کرد که نسبت به ابتدای کار دولت چهاردهم 13 میلیون لیتر افزایش یافته است.
مدیر هماهنگی و نظارت بر عملیات شرکت ملی پالایش و پخش فرآورده‌های نفتی ایران ادامه داد: افزایش کمّی مقدار تولید بنزین موتور، کیفیت این فرآورده را کاهش نداده و به‌طور مستمر با کنترل تمام مشخصه‌های کیفی فرآورده‌های نهایی و حدود مجاز تعیین‌شده استانداردهای مصوب در خصوص بنزین موتور یورو (آروماتیک، الفین و بنزن به ترتیب ۳۵، ۱۸ و یک درصد حجمی) به مبادی مصرف ارسال شده است.
مداح مروج تصریح کرد: تمام بنزین موتور توزیعی در کشور دارای مشخصات زیست‌محیطی مطابق با استاندارد یورو و عدد اکتان ۸۷ و ۹۱ است و به‌منظور حفظ شرایط زیست‌محیطی در کلانشهرهای کشور، فرآورده‌های سوختی این شهرها با کیفیت یورو توزیع می‌شود.
آمارهایی که دیگر دلگرم کننده نیست
با وجود همه این آمارهای افزایشی مبنی بر تولید و توزیع انواع فراورده های نفتی در کشور آنچه همچنان خودنمایی می کند کمبودها یا به روایت مسوولان دولتی ناترازی کلانی است که روز به روز صنایع بیشتری را به تعطیلی می کشاند و هوای شهرهای دیگری را آلوده می کند. ناترازی که جبران آن نیاز به تصمیمات بزرگ تر و گام های بلندتری دارد.
انتهای پیام