بررسی عملکرد ۱۰۰ روزه دولت در حوزه انرژی
سایه سیاه ناترازی در دورهمی صد روزه دولت چهاردهم
بنا بر رسمی دیرین، عملکرد 100 روزه نخست دولت‌ها بعد از انتصابات حداکثری در حوزه‌های مختلف مورد بحث و بررسی قرار می‌گیرد، تا میزان عمل به وعده‌های شعارهای انتخاباتی فرصتی برای محک بیشتر پیدا کند. اما دولت چهاردهم به ریاست جمهوری مسعود پزشکیان اندکی از این قاعده مستثناست! چرا که او با وجود اصرار زیاد از ارائه برنامه در بسیاری از حوزه‌ها پرهیز کرده و بنابراین توقعی از کسی که برنامه‌ای در تئوری ندارد، در حوزه عمل نیست!
هرچند توقع گزارش عملکرد مطلوب و درخشانی نیز از وی با وجود اقتصاد بیمار و تحریم‌زده کشور در اکثر حوزه‌ها نیست، اما کوبش شعارهای تبلیغاتی پزشکیان و یارانش بعد از دراختیار گرفتن سکان دولت چهاردهم بیشتر بر طبل لغو فیلترینگ کوبیده شد که تاکنون حتی موفقیتی در دو اپلیکیشن تلگرام و واتساپ نیز مشاهده نشده است.
از طرف دیگر وزیر اقتصاد دولت چهاردهم نیز با توجه به کسری بودجه شدید سال 1404 به هر دری کوبید تا شاید بتواند از طریق یکسان‌سازی نرخ ارز بازار آزاد و دولتی، افزایش قیمت بنزین، زمزمه حذف یارانه‌ها، سبزپوش کردن مصنوعی بورس و هدایت سرمایه‌ها به آن سمت و … اندکی درصدد جبران کسری همیشگی بودجه باشد که در این زمینه نیز موفقیتی حاصل نشد، مگر افزایش قیمت لاکچری بنزین سوپر!
دولت بدون جسارت: 100 روز اول دولت چهاردهم در حوزه انرژی
به گزارش نماد اقتصاد، در بررسی تحلیلگران در عملکرد 100 روزه دولت چهاردهم دستاورد بارز و برجسته دولت چهاردهم که البته قدمتی دیرینه در دولت‌های قبل نیز دارد، قطعی منظم برق همزمان با آغاز فصل سرد سال است که به دلیل ناترازی انرژی به ویژه در برق وگاز انجام شد. رویکردی که تا پیش از این فقط در واحدهای صنعتی صورت می‌گرفت؛ اما به دلیل ناکارآمدی نیروگاه‌ها و کمبود برق و گاز به قطع برق خانگی نیز تسری یافت. هر چند این اقدام با بهانه ممانعت از افزایش آلودگی هوا و قطع مازوت‌سوزی چند نیروگاه انجام شد، اما چندی بعد مشخص شد این مسئله تنها بهانه‌ای است ناشی از نبود حتی مازوت برای سوزاندن ناچار به انجام آن شدیم.
دریافت کشوری خاموش حتی در آستانه تحلیف
قطعاً نمی‌توانیم خاموشی گسترده برق همزمان با خبر پیروزی پزشکیان در انتخابات را فراموش کنیم، همچنین اینکه آنچه که دولت پزشکیان از دولت سیزدهم تحول گرفت، کشوری با ۲۵ درصد کسری برق در تابستان، حدود ۴۰ درصد کسری گاز در زمستان، ۲۵ درصد کسری بنزین (بدون احتساب بنزین غیراستاندارد پتروشیمی‌ها) و ۶۵ درصد کسری زغال‌سنگ و حدود ۱۰ درصد کسری گازوئیل بود.
اما دولت چهاردهم در بخش انرژی چگونه شروع کرد: 1- ابتدا کمیته‌هایی برای تعیین وزیران بخش انرژی ایجاد کرد که به‌جز چند نفر آگاه به دانش مدیریت روز انرژی، متاسفانه اکثریت از مسببان وضعیت موجود، یا تاجر انرژی بودند.2- تاکید رئیس‌جمهور به برنامه هفتم توسعه در بخش انرژی که برحسب شعار غیرعملی و بدون دیدن روند مسیر جهانی گذار انرژی نوشته شده است.
بررسی عملکرد 100 روزه دولت در حوزه انرژی
سردرگمی دولت در مقوله انرژی
اما اصرار پزشکیان و هم مسلکان او، خرید بنزین با یارانه و پرداخت پول بیشتر و فروش وتوزیع آن با قیمتی ناچیزتر از خرید را اقدامی غیرمنطقی می‌دانند که فقط با افزایش قیمت بنزین معمولی حل می‌شود. اما این اقدام به گفته کارشناسان؛ رویکردی است که به دلیل پیش‌بینی احتمالی افزایش قیمت ارز و رشد نرخ تورم به دلیل تشدید تحریم‌ها از سوی ترامپ، معیشت مردم را بیش از پیش سخت خواهد کرد و جامعه را دچار التهاباتی می‌کند که قطعاً دولت از آن پرهیز دارد.
بنابراین، با وجود تاکید برخی از نمایندگان مجلس مبنی بر مخالفت صد در صد با افزایش قیمت بنزین، همچنان سخنان دوپهلوی فاطمه مهاجرانی سخنگوی دولت مبنی بر اینکه هیچ چیز بدون مشورت مردم گران نمی‌شود، باعث دغدغه بیشتر مردم شده و جامعه و حتی کارشناسان را نیز نگران کرده است.
آنچه که مردم تاکنون از پزشکیان شاهد بوده‌اند؛ تلاش برای گرانی نرخ ارز دولتی و افزایش احتمال نرخ تورم و گرانی‌ها، تلاش برای گران کردن بنزین و … بوده است که سعی در کمرنگ کردن این امر و پوشش آن با جوسازی درباره فیلترینگ و واردات آیفون و … بوده است که شاید بتوان گفت، اولویت یک مردم در شرایط بحرانی اقتصادی و کوچک شدن سفره‌هایشان نباشد. این در حالی است که معمولا دولت‌ها برای اخذ حمایت مردمی و ایجاد حس اعتماد عمومی در ۱۰۰ روز اول اقدام ویژه‌ای برای خود تعریف می‌کنند؛ اما دولت پزشکیان گویی نیازی برای این حرکت ندیده است.
آیا وفاق ملی می‌تواند چاره‌ساز بحران انرژی باشد؟
به گفته صاحبنظران؛ حل مشکل ناترازی انرژی که موجب قطعی‌های گسترده برق شده و احتمالاً گاز خواهد شد، نیاز به یک برنامه جامع و البته لزوم بکارگیری دیپلماسی مناسب انرژی در کشور برای رفع تحریم‌ها و انجام اصلاحات اساسی اقتصادی و رشد سرمایه‌گذاری است تا بتوان همزمان به بازسازی نیروگاه‌ها و تامین انرژی مورد نیاز کشور امیدوار شد. هر چند حتی در آن‌صورت نیز بدون بهره‌گیری از مدیران کارآمد نمی‌توان به رفع ناترازی انرژی و مشکلات جانبی آن در بخش تولید امید داشت.
به گفته کارشناسان؛ پزشکیان با شعار وفاق تاکنون تغییری در بخش‌های مختلف کشور ایجاد نکرده است و بسیاری از مشکلات چون ناترازی‌ها در بخش انرژی، بانک‌ها، بودجه و … پابرجاست و همه اینها حکایت از این دارد که ایران نیاز به اصلاحات اساسی و تغییر نگرش‌ها دارد. به طور نمونه در حوزه ناترازی برق، مشکل اصلی کسری تولید نسبت به تقاضای مصرف است و کسری تولید هم با احداث نیروگاه‌های انرژی تجدیدپذیر و ارتقای کیفیت و راندمان نیروگاه‌های فعلی و صرفه‌جویی در مصرف محقق می‌شود و این خود نیازمند منابع مالی و قیمت‌های واقعی و فرهنگ دلسوزانه در مصرف است که خارج از حوزه اختیارات وزارت نیرو قرار دارد، یا کاهش مصرف که با افزایش قیمت حل می‌شود و با اتکاء به شعار وفاق ملی نمی‌توان به امید یک دورهمی دوستانه در قالب دولت چهاردهم امید به حل مشکلات داشته باشیم و یا به این دل ببندیم که با مشورت مردم افزایش قیمت بنزین، گاز و برق به خوبی و خوشی حل شود و نتیجه‌ای ناخوشایند نیز به دنبال نداشته باشد.
تلاش برای مواجهه با گرمای تابستان 1404
آنچه که کاملاً بارز است اینکه، پزشکیان با مماشات زیاد 100 روز را از دست داده و همچنان بدون هیچ برنامه روشن و عملیاتی در همان ریلی حرکت می‌کند که پیش از این نیز ماشین دولت‌های قبل در آن حرکت می‌کردند و گویا هیچ توجهی به ارقام کسری حدود 58 میلیارد دلاری و … نداشته و راهی برای خروج از میدان مین برنگزیده است و همچنین امیدی به پذیرش FATF برای هموار شدن توسعه مبادلات بانکی – مالی نیز نیست و حتی امیدی به افزایش اختیار رئیس جمهور به انجام سفر به برخی از کشورهای همسایه بدون اخذ مجوز از دست‌های پنهان و آشکار نیز نیست. این درحالی است که به گفته کارشناسان؛ احتمال تشدید تحریم‌ها از سوی آمریکا با شروع به کار ترامپ در کاخ ریاست جمهوری، میزان صادرات نیمه کاره نفت ایران افزایش می‌یابد و به این ترتیب بخش عظیمی از درآمدهای نفتی ایران از محل صادرات به چند مشتری محدود نیز محقق نخواهد شد. از این رو ضروری است دولت چهاردهم راهی حداقل برای برون رفت اورژانسی جهت حل بحران انرژی بیندیشد تا شاید فرجی شود و در 100 روز دوم قادر به مواجهه با گرمای تابستان را داشته باشیم!
پایان خبر/
