نجات صنعت کشتیرانی ایران! از چالش‌ها به سوی فرصت‌ها
به گزارش نماد اقتصاد، در سواحل خلیج فارس، که تاریخ غنی کشتیرانی را در خود حمل می‌کند، امروز شاهد حضور ناوگانی هستیم که برای حفظ موقعیت خود در بازارهای بین‌المللی، به نوسازی و بهینه‌سازی نیاز مبرم دارد.
پرسش نماد اقتصاد این است: آیا ما هنوز در مسیر پیشرفت و توسعه این صنعت قرار داریم یا در میانه طوفان‌های نوین، به چالش‌های جدی دچار شده‌ایم؟ اکنون زمان آن فرا رسیده است که با بررسی واقعیت‌های موجود، به تحلیل دقیق چالش‌ها و فرصت‌های پیش روی صنعت کشتیرانی ایران بپردازیم و به دنبال راهکارهایی برای نجات و رونق این بخش کلیدی از اقتصاد کشور باشیم.
دریای چالش‌ها: ناوگان فرسوده و تحریم‌ها
ناوگان دریایی ایران هم‌اکنون با متوسط سنی حدود ۲۰ سال مواجه است که این وضعیت نه تنها مانع از رقابت‌پذیری کشتیرانی کشور در سطح بین‌المللی می‌شود، بلکه به لحاظ ایمنی و استانداردهای محیط زیستی نیز نگرانی‌هایی را ایجاد می‌کند. متوسط سن ناوگان در کشورهای توسعه‌یافته حدود ۱۰ تا ۱۵ سال است؛ بنابراین کاهش سن ناوگان کشتیرانی ایران به ۱۰ سال یک ضرورت فوری به شمار می‌آید. برای رسیدن به این هدف، نیاز به واردات کشتی‌های نو و به‌روز داریم که این خود مستلزم جذب سرمایه‌گذاری و تکنولوژی‌های پیشرفته است.
تحریم‌ها هم که دیگر از آن داستان‌های تکراری فضای تجارت جهانی هستند. کشتی‌ها و اجزای اصلی آنها به سختی به قطعات یدکی و تکنولوژی‌های نو دسترسی دارند. واقعاً نمی‌توانید انتظار داشته باشید که یک کشتی فرسوده بتواند در دریاهای آزاد با بهترین‌های جهان رقابت کند!
چالش‌های پیش‌رو
صنعت کشتیرانی ایران با چالش‌های پیچیده‌ای روبه‌رو است که شامل ناوگان فرسوده و فشار تحریم‌ها می‌شود. ناوگان کنونی به دلیل عمر بالای برخی کشتی‌ها که بیش از ۲۰ سال است، از لحاظ ایمنی و بهره‌وری مشکل دارد و تأمین مالی برای به‌روزرسانی آن به خاطر محدودیت‌های مالی و تحریم‌ها بسیار دشوار شده است. افزون بر این، کشش و نگهداری کشتی‌های قدیمی به دلیل فرسودگی آنها، هزینه‌های عملیاتی را افزایش می‌دهد. از سوی دیگر، تحریم‌ها نه تنها تأمین نیازهای تجهیزات کشتیرانی را با مشکل مواجه ساخته و کمبود قطعات و خدمات فنی را به وجود آورده‌اند، بلکه دسترسی به بازارهای بین‌المللی را نیز محدود کرده و بر صادرات تأثیر منفی گذاشته‌اند. چالش‌های مالی و اقتصادی ناشی از نوسانات قیمت سوخت و دشواری‌های تأمین مالی به دلیل عدم همکاری بانک‌ها و مؤسسات مالی جهانی کار را برای کشتیرانی ایران سخت‌تر کرده است. همچنین، رعایت استانداردهای زیست‌محیطی به یک چالش اساسی تبدیل شده است، زیرا ناوگان فرسوده هنوز نتوانسته است آلودگی‌های ناشی از سوخت‌های فسیلی را به میزان مطلوب کاهش دهد.
قایق نجات: راهکارهای تحولی
به گزارش نماد اقتصاد علی رغم تمامی شرایط و تحریم‌های تحمیل شده به صنعت دریایی می‌توانیم و باید قدم‌های جدی‌تری برداریم!
۱. نوسازی ناوگان: زنده باد کشتی‌های مدرن!
با ورود کشتی‌های جدید و پیشرفته به ناوگان، می‌توانیم به طرز قابل توجهی هزینه‌های عملیاتی را کاهش دهیم. کشتی‌های مدرن می‌توانند تا ۴۰ درصددر مصرف سوخت صرفه‌جویی کنند. یعنی جیبمان سنگین‌تر خواهد شد و این خودش یک پیروزی بزرگ است!
۲. جذب سرمایه‌گذار خارجی: در جستجوی دست‌های پرتوان
همه‌چیز به توانایی ما در جذب سرمایه‌گذار خارجی بستگی دارد. تصور کنید که با ایجاد شرایط شفاف و جذاب برای سرمایه‌گذاری، چگونه می‌توانیم دری به سوی نوسازی و توسعه ناوگان خود باز کنیم. یک درصد از این سرمایه‌گذاری‌های جهانی هم می‌تواند معجزه کند و مشکلات ما را حل کند!
۳. بهینه‌سازی زیرساخت‌ها: بندرها نباید خواب باشند!
زیرساخت‌های بندری باید به روز شوند. یعنی هیچ کس نمی‌خواهد کشتی‌اش در بندری قدیمی و ناکافی بلاتکلیف بماند. با سرمایه‌گذاری در توسعه بنادر مدرن و امکانات لجستیکی پیشرفته، می‌توانیم بازارهای جهانی را فتح کنیم.
پرچم‌داری بخش خصوصی: نوآوری در دستان ماست
بخش خصوصی ایران به عنوان موتور محرکه‌ی این تغییرات شناخته می‌شود. این بخش، انرژی و خلاقیت لازم برای نوسازی و جذب سرمایه‌گذار خارجی را به ارمغان می‌آورد. اگر شرکت‌های خصوصی بتوانند با کشورهای پیشرفته همکاری کنند، می‌توانیم بگوییم که این صنعت در مسیر درستی قرار دارد.
بسوی افق روشن: هدف‌هایی که باید دنبال کنیم
نماد اقتصاد در این گزارش با نگاهی به چالش‌ها به بررسی راهکارها پرداخته به طوری که شرایط نشان می‌دهد با تدابیر ویژه و نگاهی به دور از سیاسی کاری و نگاه کارشناسی و حمایت دولت، کشتیرانی ایران آینده‌ای روشن و امیدوارکننده دارد.
مدت زمان و سرمایه مورد نیاز برای نوسازی
برآوردها نشان می‌دهد که برای نوسازی ناوگان کشتیرانی ایران به مدت زمان حداقل ۵ تا ۱۰ سال و سرمایه‌ای بالغ بر ۳ تا ۵ میلیارد دلار نیاز است. این سرمایه‌گذاری عمدتاً باید از طریق جذب سرمایه‌گذاران داخلی و خارجی انجام شود و در این راستا، حمایت‌های دولت بسیار حیاتی است. اجرای مصوبه نوسازی ناوگان، به عنوان یک چارچوب قانونی، می‌تواند تسهیل‌کننده این روند باشد و با ایجاد شرایط مناسب برای سرمایه‌گذاری، امکان دسترسی ناوگان به فناوری‌های نوین و کشتی‌های مدرن را فراهم آورد. دولت باید با ارائه مشوق‌های اقتصادی و حمایتی به بخش خصوصی، این تلاش‌ها را تقویت و تسریع کند.
نقشه‌راه نجات
تحلیل مشکلات موجود در صنعت کشتیرانی ایران نشان‌دهنده‌ی وجود چالش‌های جدی است که نیازمند توجه ویژه دولت و شرکت‌های کشتیرانی برای پاسخی مناسب و اجرایی هستند. جهت رفع این مشکلات، اقداماتی از جمله نوسازی ناوگان، جلب سرمایه‌گذاری‌های جدید و تلاش برای یافتن راهکارهایی برای کاهش تأثیر تحریم‌ها لازم است. کشتیرانی ایران آینده‌ای روشن و امیدوارکننده دارد و اجرای مصوبه نوسازی ناوگان می‌تواند جرقه‌ای برای این تحولات باشد!
