نماد اقتصاد بررسی کرد؛
جان در تکاپوی نان/به بهانه حادثه تلخ معدن طبس
به گزارش نماد اقتصاد، این داغ دل مردم ایران را سوزاند. صدای ضجه‌های خانواده کارگران معدن طبس و دیگر کارگران نجات یافته، همانند ناقوسی دل‌خراش محیط معدن طبس را می شکافد اما این صدا هنوز هم به گوش مسئولین نمی‌رسد. البته نباید ناحق گفت و مدیران از صبح پیام‌های تسلیت صادر می‌کنند. اما این پیام‌ها دردی از خانواده‌های داغدار دوا نمی‌کند.
سال‌هاست که محیط‌های ناایمن معادن کشور جان کارگران را می‌گیرد، اغلب نبود تهویه مناسب و نشر و جرقه گاز متان به عنوان علت انفجار در معادن بیان می‌شود.
چند سال پیش انفجار معدن زمستان یورت و کشته شدن چند ده کارگر زیر آوار توجه افکار عمومی را به مساله ایمنی و بهداشت کار در معدن به ویژه معادن زغال‌سنگ جلب کرد، اما همین امر هم باعث نشد تا انفجار‌ها در معادن کاهش یابد.
روز گذشته صمدی دبیر انجمن زغال سنگ در طی مصاحبه ای اعلام کرد: تجهیزات این معدن کاملا مکانیزه بوده و این معدن در میان معادن خصوصی امکانات قابل توجهی داشته. او البته در ادامه وجود گاز متان در چنین معادنی را طبیعی دانسته و گفته که اگر ایمنی کافی وجود نداشت، هر ماه باید اتفاقاتی این شکلی می‌افتاد. در واقع صمدی منت هر ماه کشته شدن کارگران معدن را بر سر مردم گذاشته است!
منطقه معدنی پروده حدود صد کیلومتر از اولین شهر نزدیک فاصله دارد. مار و عقرب در آن فراوان دیده می‌شود و بیمارستان در آن وجود ندارد، بخشی از جاده آن آسفالت شده است در حالی که بخش‌هایی از منطقه حتی جاده آسفالته هم ندارند. یک ایستگاه آتش‌نشانی کوچک در این منطقه وجود دارد و بیمارستانی در آن افتتاح نشده است، اگر قرار باشد آمبولانسی به منطقه برسد و حادثه‌دیده‌ای را جابه‌جا کند، این انتقال مجروح اقلا یک ساعت زمان می‌برد. تا سال گذشته کارگران غیربومی که در این منطقه کار می‌کردند در کانکس زندگی می‌کردند. از سال گذشته یک سوله رفاهی در منطقه ساخته شده است که بخشی از کارگران را در آن اسکان داده‌اند. غیر از آشپزخانه که غذای کارگران را تامین می‌کند و لباس و کفشی که توسط شرکت‌ها تامین می‌شود، امکانات رفاهی دیگری در منطقه وجود ندارد. این‌ها را روزنامه اعتماد نوشته، البته که تصویری از یک کفش یکی از درگذشتگان حادثه طی ساعات گذشته بسیار وایرال شده، دلیل و نمادی از مظلومیت درگذشتگان.
این نخستین بار نیست که معدن معدنجوی طبس دچار حادثه کار می‌شود. در سال ۱۴۰۰ نیز حادثه کار در این معدن یک کشته و یک زخمی برجای گذاشته بود. این خبر نیز در بین انبوه اخبار گم شد.
در آن ایام «مهدی الاهی» فرماندار شهرستان طبس گفت: بر اثر ریزش بخشی از معدن زغال سنگ معدنجوی، یک کارگر جان خود را از دست داده و یک کارگر زخمی شده است.
حال با گذشت ۳ سال نه تنها فکری برای رسیدگی و نظارت بر ایمنی این معدن صورت نگرفته بلکه این حادثه با ابعادی بسیار بزرگ‌تر تکرار شده است.
حادثه معدن یورت و مرگ چهار کارگر در خرداد ماه ۱۴۰۳ در معدن شازند نیز سبب نشد تا فکری به حال خطرات کار در معادن شود. غم‌بارتر اینکه جسد یکی از کارگران هنوز هم پس از سه ماه از زیر آوار معدن خارج نشده است. یعنی جان کارگران معدن تا این حد بی ارزش است؟!
در این میان احمد میدری وزیر کار در حضور وزیر کشور پیشاپیش تاکید کرد تخلفی صورت نگرفته و این رویداد واقعا یک حادثه بوده است. او در ادامه گفت: مستمری حادثه دیدگان انفجار معدنجوی طبس به سرعت و کامل پرداخت می‌شود!
این صحبت‌ها در حالی انجام شد که که عملیات امداد و نجات هنوز ادامه دارد و وزارت کار نیز به‌عنوان یکی از متهمین ماجرای معدن طبس مطرح است و وزارت کار چگونه بر اساس بررسی‌های اولیه سریعا رای صادر کرده است؟
قانون در مورد ایمنی معادن چه می‌گوید؟
قانون صراحتاً کارفرما را موظف به ایجاد ایمنی کار در معادن کرده است. طبق اصل ۹۳ قانون کار، وجود کمیته نظارت بر ایمنی در کارگاه الزامی است. طبق ماده ۹۱ قانون کار، کارفرمایان و مسئولان کلیه واحد‌های موضوع ماده (۸۵) این قانون مکلفند براساس مصوبات شورای عالی حفاظت فنی برای تأمین حفاظت و سلامت و بهداشت کارگران در محیط کار، وسایل و امکانات لازم را تهیه و در اختیار آنان قرار داده و چگونگی کاربرد وسایل فوق‌الذکر را به آنان بیاموزند و در خصوص رعایت مقررات حفاظتی و بهداشتی نظارت کنند. افراد مذکور نیز ملزم به استفاده و نگهداری از وسایل حفاظتی و بهداشتی فردی و اجرای دستورالعملهای مربوط به کارگاه هستند.
طبق ماده ۱۰۳ ایمنی معادن، دارنده مجوز عملیات معدنی و صنایع معدنی موظف است مفاد آیین‌نامه ایمنی معادن و سایر دستورالعملهای مرتبط با ایمنی، بهداشت و ضوابط زیست محیطی را رعایت کند.
جالب اینکه حتی با وجود تصویب لایحه الحاق جمهوری اسلامی ایران به مقاوله نامه ۱۷۶ سازمان بین المللی کار با عنوان ایمنی و بهداشت در معادن در دولت و امضای ریاست جمهوری برای تصویب به مجلس در سال ۱۳۹۹ نیز هنوز اتفاق چشمگیری در زمینه جلوگیری از حوادث معدن صورت نگرفته است.
یگانه بختیاری
