به گزارش اختصاصی نماد اقتصاد، دولت جهت حمایت از صنایع مختلف تمهیدات خاصی دارد؛ بطور مثال یارانه انرژی که کمکهای مالی یا تخفیفهای قیمتی به منظور کاهش هزینههای انرژی برای تولیدکنندگان صنایع بهشمار میرود، به صنایع پرداخت میکند.
این یارانهها اغلب به شکل قیمتگذاری پایینتر از قیمت واقعی بازار برای حاملهای انرژی همچون بنزین، گاز، برق و سایر منابع انرژی در دسترس صنایع مختلف قرار میگیرد.
بر اساس گزارش مرکز آمار، ایران یکی از بزرگترین پرداختکنندههای یارانه انرژی در جهان است. دولت این تمهیدات را به صنایع ارائه میدهد تا قیمت نهایی محصول آنها کاهش پیدا کرده و محصول با قیمت مناسب به دست مصرف کننده اصلی برسد.
شرط تحقق امر اما این است که محصول ارائه شده با قیمت تمام شده متناسب با قیمت انرژی ارزان باشد و در بازارهای داخلی محصول با سود متعارف عرضه شود؛ ضمن اینکه در حوزه ارز نیز تقاضایی برای افزایش قیمت وجود نداشته باشند.
این درحالیست که اما در واقعیت این طرح پیادهسازی نمیشود و صنایع با آنکه محصولات را با هزینههای ریالی تولید میکنند اما با قیمت دلاری به میفروشند. به عنوان مثال، قیمتگذاری برای محصولات فولادیها بر اساس نرخ دلار و بورس فلزاتِ لندن و … است.
از سویی برخی از بنگاهها فشار ایجاد میکنند و متقاضی این هستند که محصولات خود را با قیمت جهانی در بازار داخلی عرضه کنند و ارز حاصل از صادرات را با حداکثر قیمت به فروش برسانند، این صنعت باید از چارچوب حمایت از اقتصاد ملی و رفاه از سطح ملی خارج شوند؛ چراکه صرفاً به فکر منافع خود هستند؛ فلذا ضرورتی وجود ندارد که انرژی ارزان به آنها داده شود.
اختصاص یارانه انرژی به صنایع، بار مالی سنگینی بر دوش دولت وارد میکند. در ایران، یارانههای انرژی بخش عمدهای از اقتصاد را تشکیل میدهند؛ این یارانهها برای کاهش فشار بر مصرفکنندگان و حمایت از صنایع داخلی ارائه میشوند.
این درحالیست که طی سالهای اخیر، به دلیل کاهش درآمدهای نفت، تامین مالی یارانهها به چالشی بزرگ برای دولت تبدیل شده است. البته که تا بحث کمبود انرژی به میان میآید، صنایع و دولتها از مردم میخواهند که در مصرف انرژی صرفهجویی کنند یا دولت روزانه برقها را قطع میکند و در حقیقت مردم را تحت فشار قرار میدهد.
بهترین روش ممکن اینگونه به نظر میرسد که صنایع بزرگِ انرژیبر باید بصورت ”خودتامین” برخی از انرژیهای مورد نیاز خود را تأمین کنند و دولت هم زمینههای این امر را مهیا سازد و از سوی دیگر، یارانه انرژی را قطع کند.
در شرایط فعلی اقتصاد کشور، یارانه انرژی تنها جیب صنایع را پرپولتر میکند و از طرفی مردم عادی را بیشتر تحت فشار قرار میدهد.