تحقق ۱۱۲ درصدی درآمدهای نفتی در ۵ ماهه ۱۴۰۳
به گزارش نماد اقتصاد، محمد حسینی مستشار دیوان محاسبات کشور و عضو اسبق کمیسیون برنامه و بودجه محاسبات مجلس شورای اسلامی در خصوص عملکرد بودجهای دولت در 5 ماهه نخست سال 1403 گفت: با توجه به بودجه کل کشور در سال 1403، میزان منابع عمومی که شامل درآمدها، تملک داراییهای سرمایهای و تملک دارایی مالی میشود، بالغ بر دو میلیون و 562 همت منابع و مصارف پیشبینی شده است.
وی افزود: در گذر از پنج ماه اول سال، روند وصول درآمدها با توجه به تقسیمبندی بودجه کل کشور، شامل بحث درآمدها، واگذاری داراییهای سرمایهای و مالی، به این شرح است که طی این مدت موفق شدیم با توجه به شرایط اقتصادی کشور، حدود 542 همت از حوزه مالیات و سایر درآمدها کسب کنیم. با در نظر گرفتن 5 دوازدهم بودجه، این میزان حدود 82 درصد پیشبینیها بود که آن وصول شده است. در مجموع، ما توانستهایم 34 درصد کل پیشبینیها را وصول کنیم. در حوزه درآمدهای مالیاتی، شرایط ما نسبت به روند گذشته بهبود یافته است و با توجه به پیشبینی افزایش درآمدهای مالیاتی در سال 1403 که حدود 25 تا 30 درصد بیشتر از سال قبل بوده، روند وصول نشان میدهد که از برنامه چندان عقب نیستیم.
تحقق 112 درصدی درآمدهای نفتی در 5 ماهه 1403
حسینی با اشاره به بخش درآمدهای نفتی در بودجه سال 1403 گفت: در خصوص واگذاری داراییهای مالی، عمدهترین فروش ما مربوط به نفت است. همچنین فروش اموال منقول و غیرمنقول نیز در این بخش طبقهبندی میشود. میزان وصولی در پنج ماهه اول سال 278 همت بوده که 33 درصد کل و 78 درصد از 5 دوازدهم بودجه پیشبینی شده را محقق کرده است.
در حوزه نفت، از 582 همت پیشبینی شده(در کل بودجه)، حدود 276 همت وصول شده که در صورت محاسبه 5 دوازدهم بودجه، این رقم معادل 112 درصد تحقق یافته است و در مقایسه با کل بودجه، این مقدار حدود 47 درصد میباشد. در خصوص اموال غیرمنقول، از 62 همت پیشبینی شده، ما توانستیم 2 همت در پنج ماهه اول وصول کنیم و رقم تحققیافته در این بخش بسیار اندک بوده است.
درآمد 118 هزار میلیارد تومانی دولت از فروش اوراق
وی ادامه داد: در حوزه واگذاری داراییهای مالی که شامل اوراق، واگذاری سهام، تسهیلات و برگشتیها میباشد، از 147همت پیشبینی شده، جمعاً میزان وصولیهای ما رقم قابل توجهی بوده است. میزان کل وصولی با توجه به شرایط فعلی، حدود 110 درصد از 5 دوازدهم بودجه و 46 درصد کل بودجه وصول شده است. در این میان، از 254 همت اوراق، حدود 118 همت درآمد وصول شده است. اما در رابطه با واگذاری سهام، از 60 همت پیشبینیشده، تنها 25 همت تحقق یافته است.
همچنین در حوزه برگشتیها، 14 و نیم یا 15 همت از منابع صندوق توسعه ملی، که در پیشبینیهای اولیه لحاظ نشده بود، به سرجمع درآمدهای تملک داراییهای سرمایهای افزوده شده است. این منابع مربوط به 20 درصدی است که از صندوق توسعه ملی در سنوات گذشته گرفته شده و در این پنجماهه وصول شده و اکنون طبقهبندی شده است. از آنجا که این مبلغ در بودجه کل کشور پیشبینی نشده بود، این تغییر را باید مدنظر داشت.
پرداخت 430 هزار میلیارد تومان حقوق و مزایا در 5 ماهه 1403
مستشار دیوان محاسبات کشور با بیان اینکه در بخش مصارف، سه حوزه عمده شامل هزینههای جاری، اعتبارات سرمایهای و تملک داراییهای مالی وجود دارد، گفت: با توجه به اعداد پیشبینی شده، عملکرد در هر بخش متفاوت است. در حوزه هزینههای جاری، مبلغ مصوب آن حدود یک میلیون و 778 همت است. بخش عمده این هزینهها مربوط به حقوق و مزایا است. از یک میلیون و 195 همت پیشبینیشده برای حقوق و مزایا، تا به امروز حدود 430 همت پرداخت شده است، که این رقم حدود 86 درصد از 5 دوازدهم بودجه و 36 درصد از کل پیشبینیها را شامل میشود.
منابع همسانسازی حقوق بازنشستگان فراتر از بودجه پرداخت شد
وی تاکید کرد: یکی از نکات مهمی که باید به آن توجه کرد، تأمین منابع برای حقوق بازنشستگان است. در سال 1403، تا به امروز 171 همت از به این بخش پرداخت شده است. این یعنی حدود 106 درصد از 5 دوازدهم بودجه و 44 درصد از کل پیشبینیها تاکنون به صندوق بازنشستگی تخصیص یافته است. این موضوع از اهمیت ویژهای برخوردار است و نیازمند توجه بیشتری است.
این موضوع نشان میدهد که با توجه به وصول درآمدها و احکام قانون بودجه، بهویژه بحث همسانسازی حقوق، منابع پیشبینیشده برای صندوق دولت تا به امروز بهصورت کامل و حتی فراتر از 5 دوازدهم بودجه به صندوق پرداخت شده است.
پرداخت 114 درصدی منابع مربوط به یارانهها
حسینی با اشاره به اینکه یکی از مسائلی که در این بخش با آن مواجه هستیم، بحث یارانهها و ردیفهای متفرقه است، گفت: در طی این پنج ماه، ما در بخش هزینههای جاری مبلغ 894 همت از پیشبینی 878 همت را پرداخت کردهایم، یعنی 114 درصد از 5 دوازدهم بودجه محقق شده است و 48 درصد از کل منابع پیشبینیشده نیز پرداخت شده است. در رابطه با یارانه کالاهای اساسی، نیز مبلغ 14 همت در بودجه جاری پیشبینی شده بود.
تخصیص 352 همت از بودجه عمرانی به بودجه جاری
وی با تاکید براینکه ما با یک تراز منفی مواجه هستیم، گفت: این یعنی درآمدهای عمومی وصولشده نسبت به هزینههای جاری ما 352 همت کمتر بوده است. یکی از نکات قابل توجه در این بخش، تملک داراییهای سرمایهای است. از درآمدهای پیشبینیشده برای تملک داراییهای سرمایهای، که مبلغ 4 هزار همت بوده، در طی این پنج ماه، تنها 455 همت برای تملک داراییهای سرمایهای پرداخت شده است، یعنی تنها 27 درصد از 5 دوازدهم و 12 درصد از کل مبلغ.
در حالی که میزان وصولی تملک داراییهای سرمایهای ما بهمراتب بیشتر بوده و حدود 2781 همت بوده و 78 درصد از 5 دوازدهم آن در حوزه فروش نفت و اموال وصول شده است. این بدین معنا است که ما بخشی از این منابع را در هزینههای جاری هزینه کردهایم. این 352 همت از محل اعتبارات تملک داراییهای سرمایهای که برای طرحهای عمرانی در نظر گرفته شده بود، به تأمین هزینههای جاری اختصاص یافته است.
جزئیات کسری 75 هزار میلیارد تومانی در بودجه 1403
وی گفت: در رابطه با تملک دارییهای مالی نیز همین بحث وجود دارد و ما 146 همت وصول کردهایم، در حالی که بازپرداخت ما 68 همت بوده است. این تفاوت، به همراه تنخواه گردان خزانه دریافت شده برای پرداختها استفاده شد. بهطور کلی و با لحاظ این دو رقم، ما با 75 همت کسری منابع مواجه هستیم که این مبلغ از محل ماده 125 قانون محاسبات عمومی، یعنی استفاده از سپردهها(تنخواهگردان بانک مرکزی)، تأمین شده است.
سهم پررنگ خرید تضمینی گندم در کسری 75 هزار میلیارد تومانی بودجه
مستشار دیوان محاسبات کشور در خصوص منابع یارانهها در بودجه عمومی دولت، گفت: ما دریافت و پرداختهای قانونی را نیز در این بخش داریم که دریافتی از این محل حدود 4.5 همت از محل عوارض ارزش افزودهی سنوات گذشته بوده است. در حالی که پرداختیهایمان نزدیک به 39 همت است. از این 39 همت، بخشی به سلامت و مالیات سلامت اختصاص یافته و بخشی دیگر به هدفمندی یارانهها برای پرداخت مطالبات گندمکاران و یارانههایی که در قانون پیشبینی شده بود پدارخت شده است. به عبارت دیگر، دولت نزدیک به 39 همت از منابع خود را به یارانه کالاهای اساسی، بهویژه خرید گندم، و سایر یارانهها اختصاص داده است. در حقیقت 39 همت از 75 همتی که سبب کسری بودجه دولت شده است، مربوط به یارانه است.
استفاده 86 هزار میلیارد تومانی دولت از تنخواهگردان بانک مرکزی برای پرداختهای یارانهای
وی با بیان اینکه دو عدد در خصوص تنخواه بانک مرکزی وجود دارد. یک عدد 9.5 همت برای بودجه جاری و 86 همت برای تبصره 8 بوده است، گفت: این 86 همت برای تصفیه حسابها و اجرای تبصرههای قانونی استفاده شده است. در این تبصره، دولت مجاز است تا 3 درصد از منابع پیشبینی شده را از خزانه و بانک مرکزی دریافت کند که مشکلی از نظر رعایت درصدها ندارد. اما به دلیل اینکه مصارف نسبت به منابع فزونی یافتهاند، مجبور شده است که از این محل تأمین کند. ماده 125 قانون نیز اجازه میدهد که اگر دولت در منابع خود با کسری مواجه شد، از محل سپردهها تا پایان سال تأمین نماید؛ و از این طریق، کسری 75 همت از منابع تأمین شده است.
رشد نسبت تحقق درآمدهای بودجه نسبت به گذشته
نکتهای که میتوان در اینجا مطرح کرد، این است که وقتی روند فعلی را نسبت به گذشته بررسی میکنیم، متوجه میشویم که از نظر حجم ریالی، رشد متناسبی نسبت به پیشبینیها و دورههای گذشته داشتهایم. با وجود نوساناتی که در برخی حوزهها، بهویژه نفت، مشاهده شده است، عملکرد مرداد ماه نسبت به تیر و فروردین نشاندهنده رشد قابلتوجهی بوده و قابل قبول به نظر میرسد.
منبع: تسنیم